Het cholesterolgehalte wordt standaard gemeten bij een bloedtest. De rol van cholesterol is echter een vrij ingewikkeld thema. Veel mensen stellen zich daarom dezelfde vragen al jij: wat is cholesterol eigenlijk? Welke soorten cholesterol zijn er? En wat is de functie van cholesterol? We zullen deze vragen op deze pagina voor je beantwoorden.

Laten we meteen starten met de eerste vraag:

Wat is cholesterol?

Cholesterol is één van de vele soorten vetten (lipiden) die een belangrijke rol spelen in het lichaam. Ondanks de reputatie als risicofactor voor hart- en vaatziekten, is cholesterol belangrijk voor het goed functioneren van het menselijk lichaam. Cholesterol is namelijk belangrijk bij de bouw en werking van alle lichaamscellen en is een bouwsteen voor de vorming van bepaalde hormonen. Echter is te veel cholesterol niet goed en is cholesterol het belangrijkste bestanddeel van atherosclerotische plaques (aderverkalking) die zich in de slagaders kunnen ontwikkelen en de bloeddoorstroming kunnen belemmeren. Wanneer het cholesterolgehalte te hoog wordt, stijgt de kans op het ontstaan van aderverkalking.

Wat is cholesterol?
Met een hoog LDL cholesterol stijgt de kans op aderverkalking.

Cholesterol is niet de enige lipide die in de bloedstroom circuleert. Triglyceriden zijn een andere vorm van vetten in het bloed. Triglyceriden kunnen worden beschouwd als een vervoerbare brandstof die uiteindelijk benut wordt als energiebron voor het lichaam. Cholesterol en triglyceriden, beiden vetten, zijn niet oplosbaar in water. Om dus te kunnen circuleren in het bloed, dat hoofdzakelijk uit water bestaat, worden ze vervoerd door eiwitdragers genaamd apoproteïnen. De combinatie van een apoproteïne (eiwitdrager) en een lipide (cholesterol/trygliceriden) heet een lipoproteïne. Een lipoproteïne is nu wel oplosbaar in water.

Triglyceriden verlagen?

Ook voor triglyceriden geldt dat te hoge waarden het risico op hart- en vaatziekten kunnen verhogen. Wij leggen uit wat de juiste waarden zijn en hoe u triglyceriden kunt verlagen.

Welke soorten cholesterol zijn er? Over VLDL, LDL en HDL

Elke soort lipoproteïne wordt bepaald door zijn typische structuur en verhouding van de hoeveelheid lipide en apoproteïne. De hoofdsoorten lipoproteïnen zijn lage-dichtheidslipoproteïnen (LDL-cholesterol) en hoge-dichtheidslipoproteïnen (HDL-cholesterol). Er wordt vaak naar verwezen als LDL-cholesterol en HDL-cholesterol. Zoals in de afbeelding hiernaast te zien is, variëren HDL- en LDL-cholesterol in formaat, dichtheid en samenstelling. HDL cholesterol bevat ongeveer 50% eiwit en 20% cholesterol. LDL cholesterol bevat ongeveer 25% eiwit en 45% cholesterol. Een andere soort lipoproteïne is het zogenaamde ‘zeer lage-dichtheidslipoproteïnen’, hier wordt vaak naar verwezen als zijnde VLDL-cholesterol. De samenstelling van VLDL-cholesterol bestaat voornamelijk uit triglyceriden en kleine hoeveelheden eiwit en cholesterol.

Soorten Cholesterol: LDL en HDL
HDL (hoge-dichtheid lipoproteïne) vs. LDL (lage-dichtheid lipoproteïne)

Wat is de functie van cholesterol?

De functie van LDL-cholesterol is cholesterol te vervoeren naar plaatsen in het lichaam waar het gebruikt wordt om de celwanden te herstellen of waar het afgezet wordt. LDL-cholesterol veroorzaakt dus eigenlijk de ophoping van cholesterol in de want van de slagaders (aderverkalking) op een manier die misschien wel het beste vergeleken kan worden met de wijze waarop hard water de afzetting van kalk bevordert in de waterleiding van een woning. De ophoping van cholesterol gebeurt echter eerder lokaal dan in een gelijkmatige laag van afzetting verspreid over het hele ‘buizennet’. HDL-cholesterol zorgt in hoofdzaak voor het vervoer van cholesterol naar de lever, waar het omgezet wordt en, via de gal, wordt verwijderd uit het lichaam. In zekere zin is HDL-cholesterol een ‘schoonmaakploeg’ die de overbodige cholesterol in het lichaam opslorpt en verwijdert voordat het enige schade kan aanrichten door zich op te hopen waar dat niet nodig is. LDL-cholesterol is de schuld van het risico dat verbonden is aan cholesterol. Het tegengestelde geldt voor HDL-cholesterol dat steeds maar probeert de overbodige cholesterol te verwijderen: des te hoger uw HDL-cholesterolwaarden, des te minder aderverkalking zal plaatsvinden in uw bloedvaten. Daarom is een gunstige cholesterol-ratio belangrijk om uw risico op aderverkalking te doen afnemen. Een gunstige cholesterol-ratio betekent weinig LDL-cholesterol ten opzichte van veel HDL-cholesterol. Omdat VLDL-cholesterol een hoog gehalte triglyceriden bevat is een hoog VLDL ook een risicofactor voor hart- en vaatziekten. VLDL wordt gewoonlijk bij een cholesterol meting niet meegenomen, triglyceriden wel.

BMI berekenen

De BMI (= body mass index) is het lichaamsgewicht in kilogrammen gedeeld door het kwadraat…

Lees meer

Definities

A Aderverkalking Apolipoproteïnen Amaurosis fugax Atherosclerose B Bypass operatie BMI / Body Mass Index C…

Lees meer

Overgewicht

Overgewicht is naar schatting in bijna 25% van de gevallen de oorzaak van hart- en…

Lees meer