Wat is aderverkalking?
Aderverkalking is het proces van geleidelijke vernauwing van de slagaders, men spreekt daarom ook wel van ‘slagaderverkalking’. Naarmate men ouder wordt, ontwikkelt zich eigenlijk bij iedereen wel enige vorm van aderverkalking. In het begin geeft dit meestal geen klachten omdat de vernauwing nog gering is en de bloedstroom door de slagader nog niet veel belemmerd wordt. Wanneer echter de aderverkalking voortduurt en een behoorlijke vernauwing of zelfs gehele blokkade van het bloedvat ontstaat, kunnen er problemen optreden. Het merendeel van de hart- en vaatziekten wordt veroorzaakt door aderverkalking, zoals een hartinfarct, etalagebenen of angina pectoris
Oorzaak aderverkalking
Aderverkalking ontstaat door een continue afzetting van vetten en cholesterol tegen de binnenwand van de slagader. Een te hoog LDL cholesterol is een belangrijke factor die het risico op aderverkalking verhoogd. Andere risicofactoren voor slagaderverkalking zijn bijvoorbeeld hypertensie (een te hoge bloeddruk), een ongezonde leefstijl zoals roken, veel vet eten en/of weinig bewegen, erfelijkheid en ziekten zoals diabetes mellitus.
Hoe stimuleert cholesterol het proces van aderverkalking?
Een teveel aan LDL-cholesterol zal op den duur door de vaatwand heen dringen en vervolgens ter plekke neerslaan. Zogenaamde opruimcellen (monocyten / macrofagen) dringen vervolgens de vaatwand binnen om het LDL-cholesterol op te ruimen. Als er echter te veel LDL-deeltjes zijn, ‘overeten’ de opruimcellen zich en gaan schuimen. De schuimcellen hopen zich op en vormen uiteindelijk een vetophoping in de vaatwand. Deze vetophoping wordt een ‘plaque’ genoemd. Dit proces is de eerste fase in de ontwikkeling van aderverkalking.
Als de vetophoping blijft groeien, ontstaat een bult aan de binnenkant van de slagader en wordt de vaatwand naar binnen gedrukt. Door deze bult ontstaat een vernauwing in het bloedvat waardoor de bloedstroom wordt belemmerd. Zodra zich echter een plaque ontwikkeld, kan dit nog veel vervelender gevolgen hebben dan de vernauwing die in eerste instantie ontstaat. Het lichaam probeert de plaque namelijk te beschermen door er een hard kapje overheen te leggen, zoiets als een korst. Als de plaque niet meer groeit, kan dit harde kapje de plaque stabiliseren. Echter wanneer de plaque blijft groeien zal het kapje scheuren door de druk van het ophopende vet onder de plaque. Zodra de inhoud van de gescheurde plaque in het lichaam vrijkomt, wordt door het lichaam een stollingsreactie opgeroepen en een bloedstolsel gevormd om het gat te dichten. Dit bloedstolsel kan echter de al vernauwde slagader compleet blokkeren. De functie van de slagaders is het vervoeren van zuurstofrijk bloed. Nu de slagader geblokkeerd is, krijgt het weefsel achter de blokkade geen zuurstof meer. Het gevolg is dat dit weefsel afsterft, dit wordt een ‘infarct’ genoemd.
Onderstaande afbeelding geeft een illustratie van dit proces van slagaderverkalking.
Symptomen aderverkalking: vernauwing bloedvat
De vernauwde bloedvaten kunnen symptomen in bijvoorbeeld het hart, de hersenen of de benen veroorzaken. Er is door de vernauwing sprake van een verminderde zuurstoftoevoer. Bij inspanning zal het lichaam om extra zuurstof vragen. Door de vernauwing kan aan deze vraag niet worden voldaan en ontstaan klachten zoals pijnlijke benen (etalagebenen), pijn op de borst (angina pectoris), kortademigheid of duizeligheid. In de hersenen kan gedeeltelijke afsluiting van het bloedvat bijvoorbeeld verlies van gezichtsvermogen of coördinatieproblemen veroorzaken.
Symptomen aderverkalking: volledige afsluiting bloedvat
Als aderverkalking een stolsel in de kransslagaders van het hart veroorzaakt, ontstaat een zuurstoftekort in het hartweefsel achter het geblokkeerde bloedvat. Een volledige blokkade van de zuurstoftoevoer heeft een hartinfarct tot gevolg. Een zuurstoftekort kan ook plaatsvinden in de aders van de hersenen. Kortdurend zuurstoftekort naar de hersenen hebben een TIA (Transient Ischemic Attack) als gevolg. Wanneer het bloedvat langdurig is afgesloten van zuurstoftoevoer kan een beroerte ontstaan.
Behandeling aderverkalking
Vaak wordt in eerste instantie gestreefd naar middelen om het proces van aderverkalking te vertragen en de schade zo goed mogelijk te verminderen. Hiervoor is passend leefstijladvies de eerste keuze en wordt soms gekozen voor het gebruik van geneesmiddelen. Als aderverkalking al een ernstige vorm van vernauwing(en) heeft veroorzaakt, kan worden gekozen voor de behandeling van de vernauwing door middel van bijvoorbeeld een bypass operatie, een dotterbehandeling of een endarterectomie. Raadpleeg uw arts als u een passend advies wilt voor uw situatie.
Hoewel ik al jaren ca. 7 km per dag loop gaat dit steeds vaker gepaard met vermoeide benen en strak staande spieren. Dit beïnvloed het lopen zeer negatief.Ook is er in mijn linker kuit een constante beweging gaande. Ben reeds twee maal gedotterd maar dat heeft nauwelijks geleid tot verbetering. Ik ben 80 jaar jong en drink weinig alchohol en eet zo gezond mogelijk. Mijn cholesterol LDL is aan de hoge kant 4.2 en neem daar dagelijks Ezetimibe Teva 10 mg voor.