‘Etalagebenen’ is een term die wordt gebruikt in plaats van de medische term ‘claudicatio intermittens’ of ‘perifeer arterieel vaatlijden’ (PAV). De term ‘etalagebenen’ beschrijft de pijn in de benen die vaak opkomt na inspanning van de beenspieren (bijv. lopen, rennen). De pijn ontstaat vanwege een vernauwing of afsluiting van een slagader naar of in de benen. De term etalagebenen is bedacht omdat patiënten tijdens bijvoorbeeld een wandeling tussendoor noodgedwongen moeten rusten. ‘Het stoppen met lopen lijkt alsof iemand in de etalage van een winkel kijkt’. Op deze pagina leest u over de klachten en symptomen van etalagebenen, de oorzaak van de klachten, en de behandeling van etalagebenen (looptraining / dotteren / bypass-operatie).

Oorzaak van de klachten

Etalagebenen als gevolg van aderverkalking

De beenslagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de benen. In de loop van de jaren kan aderverkalking vernauwingen of verstoppingen in de slagaders veroorzaken.

Bij inspanning van de beenspieren neemt de vraag naar zuurstofrijk bloed toe. Wanneer uw slagaders vernauwd zijn, komt er te weinig bloed met zuurstof bij de spieren. Zo ontstaat een zuurstoftekort in de spieren met pijn in uw been als gevolg. De pijn verdwijnt weer na een rustmoment, aangezien de vraag naar zuurstofrijk bloed dan weer afneemt. In het allerergste geval heeft u ook pijn wanneer u in ruststand bent. Dat wijst erop dat de bloedvaten zo ernstig vernauwd zijn dat de zuurstoftoevoer ook in rust tekortschiet.

Klachten etalagebenen

De voornaamste klacht die samenhangt met etalagebenen is pijn in de benen bij inspanning, meestal bij het lopen.  De plaats waar u de pijn in de benen voelt, zegt iets over de plaats van de vernauwing in de slagader. De vernauwing zit altijd boven de plaats waar u de pijn voelt. Pijn in de bilstreek en het bovenbeen betekent dat de vernauwing hoogstwaarschijnlijk in het daarboven gelegen bekkenslagader zit. Pijn in de kuit duidt op een vernauwing in de slagader in het bovenbeen en pijn in de voet doet vermoeden dat de vernauwing in één van de drie slagaders in het onderbeen zit.  Etalagebenen heeft vaak invloed op de kwaliteit van leven in die zin dat u bij uw dagelijkste activiteiten beperkt kunt zijn omdat u pijn voelt bij bijvoorbeeld huishoudelijke activiteiten of andere werkzaamheden.

Vernauwing in bovenbeen

Vernauwing in bovenbeen

Naast pijn in de benen bij inspanning kunt u ook de volgende klachten ervaren ten gevolge van etalagebenen: koude voeten, verdikte teennagels (gaat vaak gepaard met schimmelinfectie), vertraagde nagelgroei en/of verlies van haar op de benen. Zoals al eerder gezegd; door de vernauwing in de slagaders ontstaat een slechtere doorbloeding van uw been. Hierdoor kan uw been bleek worden wanneer u het optilt en rood verkleuren wanneer u het been laat hangen.

In het slechtste geval kan het tekort aan zuurstoftoevoer in uw been al optreden in ruststand. Zonder dat de spieren actief zijn, zoals bijvoorbeeld ’s nachts in bed, ervaart u al pijn in de benen.  In dit stadium kunnen wonden aan de benen slecht genezen of zelfs spontaan ontstaan.

Behandeling van etalagebenen

Er zijn enkele behandelmethoden. In eerste instantie zal de behandeling zich richten op het beperken van de risicofactoren op aderverkalking. Het advies is daarom veel lopen, gezond eten  en stoppen met roken. Mogelijk krijgt u medicijnen voor de behandeling van een te hoog cholesterol (cholesterolverlagers), suikerziekte of een te hoge bloeddruk. Dit zijn namelijk risicofactoren die de kans vergroten op aderverkalking en andere hart- en vaatziekten zoals etalagebenen. Deze middelen hebben echter weinig invloed op de klachten maar hebben als doel om verergering te voorkomen. Daarom is bijvoorbeeld een intensieve looptraining zinvol, om naast het voorkomen van verder vernauwingen ook uw klachten te doen afnemen.

De vernauwing van de slagader kan worden opgeheven met behandeling door middel van dotteren of een bypass-operatie. Hierover leest u meer door op één van onderstaande links te klikken:
Dotteren
Bypass-operatie (een alternatief voor de bypass-operatie is een endarteriëctomie)